صدای آمریکا در برنامه امشب "افق" به مسئله تاثیر تحولات اخیر بر اقلیت های خاورمیانه پرداخته بود مهمانان این برنامه آقایان مجید رفیع زاده و محمدعلی توفیقی بودند
۱۳۹۰ شهریور ۲۴, پنجشنبه
تاثیر تحولات اخیر بر اقلیت های خاورمیانه 1
۱۳۹۰ شهریور ۱۶, چهارشنبه
واکاوی ماهیت اعتراضات اخیر به خشک شدن دریاچه ارومیه-بخش دوم
برنامه این هفته صفحه دو تلویزیون فارسی بی بی سی با حضور اقایان مجتبی واحدی،تورج اتابکی و محمدعلی توفیقی
به بررسی ماهیت اعتراضات اخیربه خشک شدن دریاچه ارومیه اختصاص داشت
واکاوی اعتراضات اخیر به خشک شدن دریاچه ارومیه-بخش نخست
برنامه این هفته صفحه دو تلویزیون فارسی بی بی سی با حضور اقایان مجتبی واحدی،تورج اتابکی و محمدعلی توفیقی
به بررسی ماهیت اعتراضات اخیر در غرب ایران به خشک شدن دریاچه ارومیه اختصاص داشت
۱۳۹۰ شهریور ۱۵, سه‌شنبه
مسئله کرد راه حل نظامی نداد
مصاحبه با تلویزیون فارسی بی بی سی در برنامه 60 دقیقه پیرامون جنگ اخیر در کردستان
۱۳۹۰ شهریور ۱۱, جمعه
افزایش فشار بر پیروان اهل سنت
سراج‌الدین میردامادی
پلیس امنیت تهران امسال نیز از برگزاری نماز عید فطر مسلمانان سنی جلوگیری کرد. ماموران با محاصرهمنازلی که قرار بود مراسم عید فطر اهل سنت در آن‌ها برگزار شود، از حضور افراد علاقه‌مند در محل برگزاری مراسم جلوگیری کردند.
بر اساس اصل ۱۲ قانون اساسی ایران، اهل سنت در انجام مراسم مذهبی خود وتعلیم و تربیت دینی آزادند، اما حکومت جمهوری اسلامی به اقلیت سنی اجازهبرپایی مراسم نمازهای جمعه و عید را نمی‌دهد. به همین دلیل هرسال اهل سنت، نماز عید فطر را به ناچار در چند منزل شخصی برگزار می‌کنند. این منازل جدید امسال نیز توسط نیروهای دولتی شناسایی و کارتشناسایی افرادی که قصد ورود به آن مکان‌ها را داشتند، توقیف شد.
این در حالی است که مولوی عبدالحمید اسماعیل زهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان، در آستانه عید فطر از رهبر جمهوری اسلامی ایران خواست که مانع از برپایی اقامه نماز عید فطر توسط اهل سنت در شهرهای بزرگ نشود.
در گفتوگویی با دکتر محمدعلی توفیقی روزنامه‌نگار کرد نخست از او پرسیده‌ام: موضعگیری امام جمعه اهل سنت را چگونه ارزیابی میکنید؟
محمدعلی توفیقی: متأسفانه باید گفت که این مسئله کاملاً مسبوق به سابقه است و موضوع تازهای نیست. در طول سالیان گذشته برای عمل به مراسم آیینی و مناسک اهل سنت، همواره موانع و مشکلاتی وجود داشته است؛ مخصوصاً در شهرهایی که اهل سنت در آنجا در اقلیت هستند؛ اما می‌شود گفت که در یکی، دوسال گذشته این موضوع از شدت بالاتری برخوردار شده است؛ بهطوری که سال گذشته و همینطور امسال نیروهای پلیس امنیت به نمازخانههایی که در عمل منازل اجارهای مردم هستند مراجعه و از ائمه این نمازخانهها تعهد گرفتهاند که حق برگزاری نماز عید فطر را ندارند. درواقع در جمهوری اسلامی به اهل سنت اجازه داده نمیشود که در جاهایی مانند تهران یا سایر شهرهای بزرگ مسجد داشته باشند.
به همین دلیل، این موضوع مجدداً چالش برانگیز شد و اعتراض‌هایی را از جانب اهل سنت، بهخصوص مولوی عبدالحمید بهوجود آورد. ایشان از رهبر جمهوری اسلامی درخواست کرد که این موانع و محدودیتها کنار گذاشته شود. از سوی دیگر، نمایندگان مجلس هم به دولت آقای احمدینژاد نامهای نوشتهاند و به این موضوع اعتراض کردهاند.البته من میخواهم به این نکته هم اشاره کنم که تعجب میکنم از خطابی که مولوی عبدالحمید به رهبر داشتند و از ایشان خواستهاند که جلوی اقدامات افرادی که مانع از برگزاری نمازهای اهل سنت در شهری مانند تهران میشوند را بگیرند. خود مولوی عبدالحمید میدانند که یکی از افرادی که در طول سالیان گذشته مخالفت جدی با برگزاری نمازهای اهل سنت، چه نماز جمعه و چه نمازهای مربوط به عیدهای مذهبی داشته، آقای خامنهای و شخص رهبر جمهوری اسلامی بوده است. بنابراین من فکر میکنم، با اینکه مولوی عبدالحمید دیگران را خطاب قرار داده، میتوان گفت که خود رهبر جمهوری اسلامی نقش بسیار تعیینکنندهای در ایجاد این محدودیتها و عدم برگزاری این نمازها دارند.
محمدعلی توفیقی: یکی از این چالشها، بهطور مشخص، همین موضوع عید فطر است. گاهی اوقات مراسم عید فطر اهل سنت، یک روز قبل از روزی برگزار می‌شود که حاکمیت جمهوری اسلامی به عنوان عید فطر رسمی اعلام میکند. در سالیان گذشته هم بارها به همین دلیل مانع از برگزاری نماز عید فطر توسط اهل سنت شدند؛ حتی در شهرهایی که اهل سنت در اکثریت هستند.
تحلیل شما از این ممانعتها چیست؟ با توجه به اینکه جمهوری اسلامی خود را یک حکومت اسلامی میداند، اما کلیساها و کنیسهها در جمهوری اسلامی، آزادی بیشتری دارند تا مساجد اهل سنت. ریشه این ممانعتها و تبعیض‌ها را در چه میبینید؟ آیا ریشه مذهبی دارد یا سیاسی؟
البته این بحث بسیار مفصلی است، اما من تصور میکنم که برمیگردد به اینکه حکومت ایران را نباید یک حکومت اسلامی بهحساب آورد. حکومت ایران بهطور مشخص، حکومتی است که بر اساس فقه شیعه و آن هم قرائت خاصی از فقه شیعه بهوجود آمده که معتقد به ولایت فقیه است.
طبیعتاً در چنین نگاهی، محدودیت و اعمال تبعیض نسبت به سایر مذاهب یا سایر ادیان، خود را معنادار میکند. البته این برخلاف اصل صریح قانون اساسی است که بر آزادی پیروان سایر مذاهب و ادیان، در عمل کردن به مناسک دینی خودشان تاکید میکند. در حال حاضر در جمهوری اسلامی اما نه تنها اصول دمکراتیک و اصول یکپارچگی جامعه رعایت نمیشود، بلکه میتوان گفت که به خود قانون اساسی هم توجهی نمیشود و در عمل به خاطر آن نگاههای تنگنظرانهای که بر مرکز قدرت حاکم است (و در بیت رهبری و شخص رهبر تجلی پیدا میکند)، ما شاهد این وضعیت هستیم که ممانعتهای جدی و محدودیتهای بسیار آزاردهندهای برای اهل سنت و همینطور سایر ادیان و فرقهها در ایران بهوجود آمده است.
آیا این ممانعتها سابقه هم داشته است؟ یعنی در گذشته هم به همین شدت بوده یا امسال بیشتر و فراگیرتر شده است؟ آیا این ممانعتها در سالهای پیش منجر به دستگیری و برخوردهای شدیدتری هم شده بود؟
بله! این موضوع، موضوع تازهای نیست. میتوان گفت که در ۳۲ سال گذشته، در مناطقی مانند کردستان و سیستان و بلوچستان که اهل سنت در آنجا اکثریت را دارند، همواره چالشهایی در زمینه عمل به مناسک دینی، بر اساس اصول فقهی اهل سنت وجود داشته است.
یکی از این چالشها، بهطور مشخص، همین موضوع عید فطر است. گاهی اوقات مراسم عید فطر اهل سنت، یک روز قبل از روزی برگزار می‌شود که حاکمیت جمهوری اسلامی به عنوان عید فطر رسمی اعلام میکند. در سالیان گذشته هم بارها به همین دلیل مانع از برگزاری نماز عید فطر توسط اهل سنت شدند؛ حتی در شهرهایی که اهل سنت در اکثریت هستند.
یادم هست چندسال پیش در کردستان، در یکی از عیدهای فطر که قبل از روز رسمی عید فطر در جمهوری اسلامی اعلام شده بود و مردم و ائمه مساجد نیز آن را به عنوان عید اعلام کرده بودند، ماموران حکومت مانع از برگزاری نماز عید شدند و حتی شماری از ائمه جماعت را هم بازداشت کردند. البته این موضوع کمتر انعکاس پیدا میکند و موضوع اصلی و جدی در حال حاضر، همین ممانعت اخیری است که در تهران برای برگزاری نماز عید فطر توسط اهل سنت، بهوجود آوردهاند.