۱۳۸۹ فروردین ۹, دوشنبه

سال 88، سال نمایان شدن قدرت ‏مردم ایران برای احیای پروسه دموکراتیزاسیون بود

میزگرد در رادیو فرانسه، ناکامی ها و دستاورد های جنبش اعتراضی مردم در سالی که گذشت‏


نوشتۀ بیژن برهمندی

سال پر ماجرای 1388 را در شرایطی پشت سر گذاشته ایم، که چه ‏بسا، مورخان، در آینده ای نه چندان دور، آنرا یکی از پر اهمیت ترین ‏سالهای حیات سیاسی ایران معاصر ارزیابی کنند. سالی که به ‏ادعای تحلیل گران، حوادث آن برآیند مجموعه پیچیده ای از تحولات ‏آرام اجتماعی و سیاسی در یک دهه گذشته بوده است.‏

بنظر می رسد که درداوری نسبت به ناکامی ها و دستاورد های ‏جنبش عظیم اعتراضی علیه تقلبات انتخاباتی، کمترین هم آوائی و ‏تفاهمی میان روایت سخنگویان حکومتی و فعالان جنبش اعتراضی ‏وجود ندارد.‏
مسئولان رسمی کشور از پیروزی بی تردید خود بر "فتنه ای" که گویا ‏‏"دشمنان خارجی" بر پا کرده بودند، خبر می دهند و هم زمان، ‏رهبران جنبش سبز سال گذشته را سال "حماسه های مردم" ، سال ‏‏"اثبات حقانیت و فرهیختگی" ملت و بر ملا شدن "بی بصیرتی و ‏خودکامگی قدرت پرستان" نامیدند.‏
میر حسین موسوی در پیام نوروزی اش سال 88 را سال "بیداری در ‏میان ملت ایران" توصیف کرد و این در حالی است که آیت الله خامنه ‏ای ستایش بزرگی از "مسئولان کشور" کرد و "تلاش های ارزنده و ‏بزرگ" آنان را "شایسته تقدیر" نامید.‏
در مجموع مسئولان کشور، با استفاده از فرصت سال نو، آنچه را که ‏خود فتنه می نامند، پایان یافته قلمداد کردند.‏
در میز گرد رادیوئی این هفته، بد نیست در این اولین روز های سال ‏جدید، فرصتی را به بازاندیشی در باره حوادث سال گذشته ‏اختصاص دهیم و از این رهگذر، نگاهی نیز به سال پیش رو داشته ‏باشیم.‏
در این گفتگو ها آقایان رضا علیجانی فعال ملی مذهبی در تهران، فرخ ‏نگهدار عضو سازمان جمهوریخواهان در لندن و محمد علی توفیقی، ‏روزنامه نگار و تحلیلگر مسائل سیاسی در پاریس شرکت دارند.‏
رضا علیجانی معتقد است که اگر ارکان جمهوری اسلامی را در سی ‏سال گذشته در نظر بگیریم، و نیروهای وسیعی را که اینک در مقابل ‏وضع موجود و دولت مستقر قرار گرفته اند مورد توجه قرار دهیم، می ‏توان نتیجه گرفت که اینک تنها سایه ای از جمهوری اسلامی در بالای ‏قدرت باقی مانده است.‏

بنظر فرخ نگهدار پیروزی یک دولت در غلبه بر معترضان موقعی است ‏که موفق شود روحیات مردم را، عزم و نگاه مردم را نسبت به ‏مسائل تغییر دهد. بعقیده نگهدار هیچ نشانه ای از این تغییر در ‏جامعه ایران دیده نمی شود. او می گوید "بنابر این من کارنامه دولت ‏را در تغییر روحیه مردم کاملاً شکست خورده ارزیابی می کنم . ‏علیرغم ادعاهای دولت مبنی بر خواباندن "فتنه"، وضع روحی مردم ‏نه تنها تغییری نکرده بلکه در استقامت بر مواضع و مطالبات خودشان ‏تاکید دارند."‏

اما بنظر محمد علی توفیقی،سال 88، سال نمایان شدن قدرت بیشتر ‏مردم ایران برای احیای پروسه دموکراتیزاسیون بود.او ‏همچنین کارنامه جنبش سبز را در سطوح رهبری، بدنه اجتماعی و ‏سازماندهی کاملاً مثبت و قابل دفاع می داند.‏

۱۳۸۹ فروردین ۸, یکشنبه

از نظر خامنه‌ای، دشمن هم‌چنان وجود دارد

گفت‌وگو با رادیو زمانه

سراج میردامادی

آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی روز یکشنبه در جمع مردم مشهد بار دیگر اعتراضات به نتایج انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری و حوادث پس از آن را نقشه‌هایى از پيش طراحى شده دانست که به تعبیر ایشان هندسه‌ى كار دشمن بوده است. اما ایشان این‌بار با لحنی تندتر ولی نه با صراحت رهبران اعتراضات را متهم به به‌راه‌انداختن جنگ داخلى نمود.

ابتدا از دکتر محمد علی توفیقی روزنامه‌نگار کرد و عضو سابق شورای مرکزی سازمان مجاهدین انقلاب مقیم فرانسه پرسیدم؛ به چه دلیل رهبر جمهوری اسلامی بعد از این‌که بارها حاکمیت را پیروز بحران اخیر اعلام کرده، این‌گونه با تندی و عصبانیت به معترضان حوادث بعد از انتخابات حمله می‌کند؟

من فکر می‌کنم توجه به خود صحبت‌های ایشان و محتوای کلی صحبت‌هایی که در مشهد داشته‌اند می‌تواند در رمزگشایی این مسئله به ما کمک کند. ایشان در صحبت‌های خودشان بحث پیشرفت و عدالت را مطرح و خوب نارضایتی خودشان را اعلام می‌کنند که این پیشرفت و عدالت کی باید به آن رسید و در جای دیگری بحث اعتبار بین‌المللی ایران را مطرح می‌کنند که ما از یک اقتدار و اعتبار ویژه‌ای برخورداریم.

و البته می‌گویند که ممکن است تحلیل‌گران و مفسران سیاسی این را بر زبان نیاورند اما می‌گویند که در دلشان مؤثر است و متوجه به این مسئله هستند. نرسیدن به این اهداف مثل پیشرفت، عدالت و اعتبار بین‌المللی به نظرم نیازمند یافتن یک عامل خارجی به عنوان عامل اصلی ناتوانی برای به‌دست‌آوردن پیشرفت و عدالت اعتبار بین‌المللی و غیره است برای اینکه به او نسبت داده شود.

راحت‌ترین و سهل‌ترین آن در این بحث اتفاقاتی که در این چند ماه اخیر افتاده این است که آن را نسبت بدهند به خارجی‌ها و می‌دانید در تحلیل آقای خامنه‌ای دشمن یک جایگاه ویژه‌ای دارد و عامل اصلی عقب‌ماندگی کشور و ناکارآمدی و ناتوانی حاکمیت توطئه‌های دشمن است و من فکر می‌کنم که ایشان در مقدمه جایی که اشاره می‌کند به پیشرفت‌ها و عدالتی که بدست نیامد و همچنین در بحث انتخابات آن را بزرگ‌نمایی بکنند به عنوان یک فتنه‌ای که دشمن برای جلوگیری از پیشرفت و عدالت در کشور دارد آن را بکار می‌گیرد.

پیش از این آیت‌الله خامنه‌ای هر چهار کاندیدای رقابت دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را فرزندان انقلاب دانستند اما در این سخنرانی ایشان می‌گویند کسانی از کاندیداها مورد رضایت و حمایت استکبار بین‌الملل بودند این تغییر نظر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

تصور می‌کنم همه این بحثها و همه این صحبت‌ها یک تلاش برای قلب واقعیت است. ایشان صحبت می‌کنند از اینکه یک انتخاباتی صورت گرفته و یک حرکت قانونی صورت گرفته و یک نتیجه‌ای هم با خود به همراه آورده اما دشمنان می‌خواهند با زور خشونت نتیجه را عوض بکنند آنچه که برای مردم ایران و برای اکثریت فعالان سیاسی و احزاب کشور قرار گرفت عکس این بود اعتراض به تقلب و تخلف گسترده در انتخابات توسط حاکمیت بود.


یعنی شما وقتی می‌آیید روزهای اول بعد از انتخابات را بررسی می‌کنید و بیانیه‌ها و صحبت‌ها و حرف‌ها را می‌بینید تغییر نتیجه انتخابات، مردم و اکثر کاندیداها را معترض کرد. من فکر می‌کنم این صحبت‌ها و این توجیه‌ها عمدتا برای قلب واقعیت است و وارونه نشان دادن اتفاقاتی که حاکمیت در قالب مهندسی و در قالب یک کودتا به نظر من رأی مردم را تغییر داده است.

در ادامه از عیسی صفا فعال سیاسی چپ مقیم پاریس پرسیدم؛ عنصر انتصاب اعتراضات به عوامل خارجی و توطئه‌انگاری در این زمینه از چه نشأت می‌گیرد؟

این مسئله توطئه خارجی سابقه طولانی نزد خامنه‌ای دارد. ایشان قبلا هم می‌گفتند که دشمن برون‌مرزی که در ایران مردم این واژه را به مسخره می‌گرفتند و می‌گفتند دشمن فرضی و این یک شیوه و فرافکنی شناخته شده است که همیشه برای اینکه مشکلات واقعی، جنبش واقعی و اعتراضات مردمی دور زده بشود وصل کردن آن به برون‌مرزی و دشمنان و توطئه خارجی صورت می‌گیرد.

و حتی در این سخنرانی اخیر گفته‌اند که اگر دشمنان نظام اسلامی در تحریک جنگ داخلی موفق می‌شدند آمریکا و اسرائیل نیروهای خودشان را برای پشتیبانی از تظاهرکنندگان داخلی به خیابان‌های تهران گسیل می‌داشتند که چنین تصوری واقعا یک تصور خیالی محض است و در واقع در این سخنرانی خامنه‌ای سعی کرده نشان بدهد که در ایران نه تنها هیچ چیزی از انتخابات تاکنون تغییر نکرده بلکه مردم ایران پیروزمندانه و نیرومندانه از یک امتحان بیرون آمدند.

در واقع می‌بینیم با تعریفی که ایشان از نظام دارد که آقای کروبی به‌درستی گفتند این نظامی که شما می‌گویید یک قایق است و نه کشتی بزرگ و نظام مورد دفاع آقای خامنه‌ای حلقه کوچکی از طرف‌داران و پیروان ایشان هستند که شامل سپاه و مأموران امنیتی و یک بخشی از روحانیت که واقعا دارند تبدیل به روحانیت دولتی مجیزه‌گو می‌شوند یعنی بخش عمده‌ای از روحانیت دیگر نمی‌توانند خودشان را با نظام تعریف بکنند.

نوه هاشمی چند روز قبل دستگیر شد، این چه نظامی است که رفسنجانی هم در آن نمی‌تواند جای بگیرد. این تکرار حرف‌های گذشته است که جنبش مردم ایران را به یک تئوری توطئه از قبل تدوین شده آن هم تابع نظریه انقلاب مخملی نسبت می‌دهند زیرا همان‌جا هم گفته شده که این یک شیوه شناخته است که آمریکا اسرائیل و بقیه منتظر می‌مانند که در یک کشوری انتخاباتی انجام بشود و آن‌وقت آن موقع را تشخیص می‌دهند برای مداخله.

چرا فکر می‌کنید بعد از ۹ ماه انتخابات که گذشته و بعد از راهپیمایی ۹دی و ۲۲بهمن که رهبری مدعی است حاکمیت مورد حمایت گسترده‌ای از مردم واقع شده چرا دوباره رهبری با این تندی و عصبانیت وارد می‌شود؟

خامنه‌ای بارها در طول این مدت ۹ ماه بطور بیهوده و بی‌اثر با توجه به اوضاع و احوال و تغییر شرائط دنبال خط قرمزهای جدید بوده است و فکر می‌کند هر بار با تهدیدکردن مخالفین به این خطوط قرمز جدید می‌تواند به سرکوب بپردازد درحالی‌که از این خط قرمز‌ها با پرچم‌های سبز عبور شده است یعنی به‌طور قطعی از این خط قرمزهایی که خامنه‌ای ترسیم می‌کند بارها از این خطوط عبور شده است و جنبش ترسی از این خط قرمزها ندارد.

بنابراین تلاشی است که با تعریف مجدد از نظام که در همین سخنرانی می‌گوید مشروعیت نظام و آن را در شرع و قانون خلاصه می‌کند که هر دوی آن زیر سوال است. در زمینه شرع، بخش عمده‌ای از روحانیت تعریف ایشان از شرع را اصلا قبول ندارند. دوم در زمینه قانون، اولین نیرویی که قانون را در ایران دارد زیر پا می‌گذارد این دولت کودتایی است و این دولت خودش نامشروع و غیر قانونی است.

اگر بحران اخیر را فقط در بعد اعتراضات خیابانی بدانیم شاید عجالتا با سرکوب خشن حاکمیت آرامشی در کشور حاکم شده باشد اما آگاهان بر این باورند که بحران اصلی نه در خیابان‌ها بل‌که در میان لایه‌های بالایی حکومت هم‌چنان پابرجا و ریشه‌دار است و‌ ای بسا مهم‌ترین دلیل برای این‌که بحران ۹ ماهه اخیر را پایان نیافته بدانیم همین بس که رهبری نظام دست از حملات گاه و بی‌گاه به مخالفان بر نمی‌دارد و راهپیمایی‌های ۹دی و ۲۲بهمن نیز نتوانسته مشروعیت مخدوش حاکمیت را بازسازی نماید.

۱۳۸۹ فروردین ۷, شنبه

میزگرد" صفحه دو" بی بی سی فارسی با موضوع تحلیل پیام های نوروزی

تحلیل محتوای پیام های نوروزی رهبران سیاسی ایران و تاثیرات آن بر جنبش سبز موضوع این برنامه بود که با حضور من و آقای آریا برزن محمدی برگزار شد.
این برنامه جمعه ششم فروردین ماه 1389 از شبکه فارسی بی بی سی پخش شد و تکرار آن روز شنبه هفتم فروردین ساعت 17/30 دقیقه به وقت ایران خواهد بود.